Ez zaigu gustatzen heriotzaz hitz egitea, gure eguneroko bizitzaren parte delarik, izan. Ez zaigu gustatzen heriotzari buruz hitz egitea, baina – edo, agian, zeren – heriotzak min ematen digu oraindik. Eta besteren heriotzak ematen digu minik handiena, uzten dituen bakardade abailduarekin eta hutsunearen tristurarekin, geratzen diren oroitzapen mingarriekin eta dolu itxi gabeekin, eta gertukoenen artean […]
Ageriko presentzia galdu zaigun guztien oroimenezko parabola Udazken-arratsalde batez parkean nengoen, bihotz-itxurako hostotxo polit bati begira liluraturik. Kolore gorrixka zuen eta adarretik zintzilik bezala zegoen, erortzear zirudiela. Denbora asko eman nuen berarekin eta galdera asko egin nizkion. Hostoa zuhaitzaren ama zela jakin nuen. Zuhaitza ama dela pentsatzen dugu normalean, eta hostoak kumeak, baina, hostoari begira, […]
Arnasarekin bat Gure Maixux maitea: Amaren indarrak eta aitaren bizi-pozak gorputz hartu zinaten hiregan, erne eta sotil, eta halaxe joan hatzaigu, arnasa galkorra Biziaren Arnasa infinituarekin bat. Iloba kuttunaren ezteietarako kolorezko brusa loretsua jantzita joan hatzaigu, minak eta nahigabeak irribarre goxoan urtuta, dena ondurik. Halaxe gordeko haugu egunero bizirik, samurki, eta bizitzen erakutsiko digun.
Urtarrilaren 22an, 95 urte zituela, hil da Thich Nhat Hanh, idazle eta poeta vietnamdarra, Zen monje budista, arreta osoko (mindfulness) bizieran maisua. Bakearen aldeko aktibista izan zen. Vietnamgo gerrari aurre egin zion, eta bai iparralde komunistak eta bai hegoaldeak, AEBk babestuak, jazarri zioten. 1972an Frantziako errefuxiatu politiko bihurtu zen, eta bertan bizi izan zen 2014ra […]
Mirenek erraietatik gorroto zuen bere amak soinean itsatsita zeraman beldurra, urrats bakoitzean gaitzen eta heriotzaren arrastoak ikusteko joera, kontuz eta badaezpadaz osatutako hizkuntza. Erraietatik gorroto zituen beldur haren ondorioak: debeku, arau, otoitz, meza eta gainerako erritu hertsatzailez betetako egunerokoa. Bere onetik ateratzen zuen ama borondate eta burujabetzarik gabe ikusteak, beti beste zerbait handiago eta zehaztugabe […]
Rafa Redondo-k idazten du: Lagunok: Denbora igaro da azken zirkularretik. Denoi aldatu zaigu apur bat geure existentzia. Ni neu, badira ia bi urte 80 urteko agure baten gorputzean aurkitzen naizela, nire jarraipenari eta jarduerari erasaten dion osasun-egoera delikatuan. Artatzen nauten neurologo adituek, gazte xarmangarriak, endekapenezko gaixotasun batez hitz egiten didate, baina, egia esan, adin honetan […]
Gogoan zaitut, Andres, Deustuko Unibertsitateko pasillo hartan, haur-irribarrea ezpainetan, txispa begietan, filosofoa paseoko zapatiletan, aforismorako eta paradoxarako zorian. Har ezazu bakean atseden, ikusgaian ikusezinaren hermeneuta nekaezin horrek. Disoluzioaren bidezko soluzioa – Bizitzaren arazo mugaezina bere mugatasunean (heriotza) erresolbitzen da: gure existentziaren azken arazoa, azken batean, bere azkenean (kanalean irekita) erresolbitzen da. – Halako disoluzio-eragiketaren […]
Egunsentian eta ilunabarreangogoratzen ditugu. Haize epelean eta neguko hotzeangogoratzen ditugu. Kimuak ernetzean eta udaberria berritzeangogoratzen ditugu. Zeruaren urdinean eta udako beroangogoratzen ditugu. Hostoen xuxurlan eta udazkenaren ederreangogoratzen ditugu. Nekaturik eta indar-premian gaudeneangogoratzen ditugu. Galdurik eta etsita gaudeneangogoratzen ditugu. Pozik gaudenean eta poza banatu nahirikgogoratzen ditugu. Bizi garen artean, zu ere biziko zara,gogoratzen dituguneanguregan baitaude. (Rabbi […]
Zer esango dizut, ama, aitaren gorputzaren aurrean? Eta zer esango dizuet zuei, bihotzeko anaia-arreboi, koinatu-koinatoi, iloba maiteoi? Ez genuen uste inoiz iritsiko zenik, baina bagenekien iritsiko zela. Iritsi da, eta hemen gaude elkarrekin, eta eliza bete jende gurekin. Bakoitzaren izena esango nuke hainbeste ez bagina, eta biziaren poemarik bikainena osatuko lukete zuen izenek, eta otoitzik […]
Duela 70.000 urte, gizakiak harpeetan bizi ziren garaian, lore-petalozko geruza baten gainean hobiratzen zituzten hildakoak non edo non. Loretik fruitua, hazia eta landare berria sortzen den antzera, hobiko gorputz hiletik izaki berria sortuko zen esperantza adierazi nahiz edo? Askoz geroago etorri ziren idazkiak, filosofia-sistemak, erlijio handiak… Hil eta geroko gora-behera guztiak zehatz-mehatz erakutsi zizkiguten: gorputz […]
