Hainbat emakume eta gizon, begiak zabalik, Isiltasunaren baitan, arretaz begira. Esanezina entzun zuten, Ikusezina ikusi. Eta, itzal eta guzti, argiaren lekuko bihurtu ziren, profeta heretiko, iraultzaile baketsu, ontasun zoriontsuaren, biziaren lagun.
Palestinarra naiz, eta badut ametsa
/ Argidunak, Zirrintak /by José ArregiHerri kolonizatu, zapaldu, lapurtu, isilean hilaren duintasuna naiz, eta badut ametsa. Lur lapurtu, urratu eta hurrupatua naiz, eta badut ametsa. Erresistentziaren eta argitasunaren ahotsa naiz, eta badut ametsa. Palestinaren memoria eta hitz biziak naiz, eta badut ametsa. Herri okupatu baten eskubide besterenezinak naiz, eta badut ametsa. Herri duin eta tentea naiz, eta badut ametsa. Lurraren […]
Israelek ditu konponbidearen giltzak
/ Argidunak, Zirrintak /by José ArregiMichel Warschawski, idazle eta kazetaria, bakearen aldeko mugimenduaren eta Israelgo ezkerraren figura, okupazioaren eta kolonizazioaren aurka konprometitua. Salatzen du: “Gerra-krimenetatik haratago joan gara: gizateriaren aurkako krimen baten aurrean gaude Gazan. Nazioarteko Zigor Auzitegiak esku hartu behar du. Gazako biztanleek garesti ordaintzen ari dira berriro, eta, halere, sarraski honek, Gazan hildako milaka horiek ez dute lasaitzen […]
Itxaropenak soilik ezaba dezake Hamas
/ Argidunak, Zirrintak /by José ArregiMaoz Inon-en gurasoak, 70etik gorakoak biak, bere etxean bizirik erreta hil ziren, Hamasek su eman ziolarik urriaren 7an. Hau esan du: “Negar egiten dut denbora guztian. Egunero egiten dut negar. Baina ez dut negar egiten nire gurasoengatik bakarrik, nahiz eta haur gutxik maite izan dituzten gurasoak nik bezainbeste. Negar egiten dut gerra hau berehala gelditu […]
GAZAREN HERIOTZA (ETA BERPIZTEA?)
/ Argidunak, Zirrintak /by José ArregiHaur bat hiltzen da 15 minuturo 1.000 haur baino gehiago hil dira 11 egunetan Gazako Zerrendan aire-erasoen ondorioz, hau da, 15 minutuan bat (Save the Children, 2023ko urriaren 17a). Gaza, funtsean, zimenduetaraino bonbardatzen ari diren haur-zaindegi harresitua da (Avaaz, 2023ko urriaren 18a). Olibondoak hazten dira oraindik Gazan Gertakari mingarriak, krimenak behin eta berriz, etenik […]
Mixel ORONOSi agurra
/ Argidunak, Zirrintak /by José ArregiRose-Marie Barandiaran Gure lagun Mixel benetako euskalduna zen, sendoa, irmoa, konprometitua… Erostezina! Mundu guztiari ez zitzaion gustatzen, Ebanjelioko bide zuzenetik desbideratzen zen guztia salatzen zuelako. Distiraren, farfailen, urrearen eta intsentsuaren azpian, gangrena kezkagarria sumatzen zuen sarritan. Baina meza euskaraz, herrikoia eta kantatua bazen, bere gaztaroko pozak berraurkitzen zituen, Mixelek bere herriko jai-tradizio handien nostalgia sentitzen […]
Posiblea eta inposiblea
/ Argibideak, Argidunak, Zirrintak /by José Arregi“Hori da dagoena”, diogu, ez dakigularik garbi zer berresten dugun: ala argitasun errealista ala utzikeria etsia. Hori da dagoena, eta ez da posible besterik. Halaxe dira gauzak, eta ez zait posible zutitzea, itxaropen izatea, arnasa hartzea, konfiantza neureganatzea, ezer kreatzea: bestelako izatea eta izanaraztea. Zer da, ordea, posible, zer da inposible? Jose Angel Valenterentzat (1929-2000), […]
Joan Mari Irigoien. In memoriam
/ Argidunak, Zirrintak /by José ArregiAgur, Joan Mari, lagun maite. Agur eta omen, Altzako seme, bihoztun haltz, zuhaitzen maitale. Zuhaitz tantaia izan haiz hi heu ere, erroak lurrean sakon eta adarrak zerurantz zabal. Agur eta omen hiri. Minez bildu gaituk, ez halere samindurik. Izan haizen eta maite genuen forma galdu dugun honetan, In principium hire poema zetorkidak gogora: “Begiak dakusa, […]
Jacques Gaillot, baztertuen gotzainaren oroipenetan
/ Argidunak, Zirrintak /by José ArregiAtzo, apirilak 12, 88 urte zituela, hil zen Jacques Gaillot, 1982tik 1995era Évreuxe-ko (Frantzia) gotzaina, gizon baketsu eta kementsua, baztertutako guztientzako justizia zale sutsua, Jesusen Berri Onaren, senidetasunezko munduaren, gizatasunezko Elizaren profeta. Soldadutzaren aurkako kontzientzia-eragozpena babestu zuen; apartheida, armen salmenta eta kolonialismo-mota guztiak salatu zituen; ekintza bakezaleak eta antimilitarrak bultzatu zituen; Irakaskuntza Laikoaren alde egin […]
Bertsolariak
/ Argidunak, Zirrintak /by José ArregiNafarroa Arena-n, hitzaren eta arreta sakonaren festa zen atzo. Dena artista handien distiran eta sakontasunean blai. Zortzi partaideak ez ziren lehiatu, nork nori irabaziko, gauza guztietan ohi dugun bezala. Bestearen onena sustatzen saiatu zen bakoitza, eta hala bakarrik atera zuen bakoitzak bere onena. Ez du axola irabazteak, elkarrekin sortzeak baizik. “Ekintza iraultzailea da elkarri entzutea”, […]
Misterioaren aurrean isilik
/ Argidunak, Zirrintak /by José Arregi2002an Espainiara egindako bidaiaren egunkarian, Oviedoko Moja Beneditarren Abadia bisitatu ondoren, Ernesto Sábato-k idazten du: Hitzik gabe utzi naute isiltasunak, nabearen altuerak, otoitzean ari zen jendeak. Antzinako tailuek, harrizko hormetan, gogorarazten dituzte fedeak milaka urtetan zehar gizakien ariman sagaraturik utzi dituen gertaerak, bizitzari eta heriotzari zentzua eman dieten, existentziako jazoera nagusiak solemnizatu dituzten eta zorigaitzaren […]