Rose-Marie Barandiaran Gure lagun Mixel benetako euskalduna zen, sendoa, irmoa, konprometitua… Erostezina! Mundu guztiari ez zitzaion gustatzen, Ebanjelioko bide zuzenetik desbideratzen zen guztia salatzen zuelako. Distiraren, farfailen, urrearen eta intsentsuaren azpian, gangrena kezkagarria sumatzen zuen sarritan. Baina meza euskaraz, herrikoia eta kantatua bazen, bere gaztaroko pozak berraurkitzen zituen, Mixelek bere herriko jai-tradizio handien nostalgia sentitzen […]
“Hori da dagoena”, diogu, ez dakigularik garbi zer berresten dugun: ala argitasun errealista ala utzikeria etsia. Hori da dagoena, eta ez da posible besterik. Halaxe dira gauzak, eta ez zait posible zutitzea, itxaropen izatea, arnasa hartzea, konfiantza neureganatzea, ezer kreatzea: bestelako izatea eta izanaraztea. Zer da, ordea, posible, zer da inposible? Jose Angel Valenterentzat (1929-2000), […]
Agur, Joan Mari, lagun maite. Agur eta omen, Altzako seme, bihoztun haltz, zuhaitzen maitale. Zuhaitz tantaia izan haiz hi heu ere, erroak lurrean sakon eta adarrak zerurantz zabal. Agur eta omen hiri. Minez bildu gaituk, ez halere samindurik. Izan haizen eta maite genuen forma galdu dugun honetan, In principium hire poema zetorkidak gogora: “Begiak dakusa, […]
Atzo, apirilak 12, 88 urte zituela, hil zen Jacques Gaillot, 1982tik 1995era Évreuxe-ko (Frantzia) gotzaina, gizon baketsu eta kementsua, baztertutako guztientzako justizia zale sutsua, Jesusen Berri Onaren, senidetasunezko munduaren, gizatasunezko Elizaren profeta. Soldadutzaren aurkako kontzientzia-eragozpena babestu zuen; apartheida, armen salmenta eta kolonialismo-mota guztiak salatu zituen; ekintza bakezaleak eta antimilitarrak bultzatu zituen; Irakaskuntza Laikoaren alde egin […]
Nafarroa Arena-n, hitzaren eta arreta sakonaren festa zen atzo. Dena artista handien distiran eta sakontasunean blai. Zortzi partaideak ez ziren lehiatu, nork nori irabaziko, gauza guztietan ohi dugun bezala. Bestearen onena sustatzen saiatu zen bakoitza, eta hala bakarrik atera zuen bakoitzak bere onena. Ez du axola irabazteak, elkarrekin sortzeak baizik. “Ekintza iraultzailea da elkarri entzutea”, […]
2002an Espainiara egindako bidaiaren egunkarian, Oviedoko Moja Beneditarren Abadia bisitatu ondoren, Ernesto Sábato-k idazten du: Hitzik gabe utzi naute isiltasunak, nabearen altuerak, otoitzean ari zen jendeak. Antzinako tailuek, harrizko hormetan, gogorarazten dituzte fedeak milaka urtetan zehar gizakien ariman sagaraturik utzi dituen gertaerak, bizitzari eta heriotzari zentzua eman dieten, existentziako jazoera nagusiak solemnizatu dituzten eta zorigaitzaren […]
Joan den abuztuko lehen asteko arratsalde beroetan, Champigny-sur-Veude, ekilore-sail eta artasoro zabalez inguratutako herriska frantses lasaian, ezki baten itzalean, Béatrice Lebel-Goascozen doktore-tesia irakurri nuen, gogo biziz eta nahigabez aldi berean: Boquen entre utopie et révolution 1965-1976 (Boquen utopiaren eta iraultzaren artean) (Presses Universitaires Rennes, 2015). Kontaketa zirraragarria, Bernard Besret protagonista duena. Aspaldi utzi zion albiste […]
Arnasarekin bat Gure Maixux maitea: Amaren indarrak eta aitaren bizi-pozak gorputz hartu zinaten hiregan, erne eta sotil, eta halaxe joan hatzaigu, arnasa galkorra Biziaren Arnasa infinituarekin bat. Iloba kuttunaren ezteietarako kolorezko brusa loretsua jantzita joan hatzaigu, minak eta nahigabeak irribarre goxoan urtuta, dena ondurik. Halaxe gordeko haugu egunero bizirik, samurki, eta bizitzen erakutsiko digun.
(Donostia, 1929-05-18 – Donostia, 2022-05-15) Ez zinen handia gorputzez, baina handia zinen. Ez duzu zeure burua hedabideetan asko erakutsi, ahal zenuen gutxiena, baina aitzindaria izan zara. Xumetasunak are miresgarriago egin zaitu. Ez duzu inoiz aitzindari izateko ametsik ez usterik izan, baina aitzindari izan zara: emakume, kazetari, fededun aurreratu. Harritzekoa zen ikasteko zenuen grina, eta grinaren […]
Miren Jone lagun: Azken hilabeteetan, zure osasun-egoera medio, ezin izan dut zurekiko solasaz gozatu, baina esan beharrekoak luze eta sakon esanak zenituen. Hona orain nire hitz apal hunkitu hauek zure omenez. Ez zinen handia gorputzez, baina handia zinen. Ez duzu zeure burua hedabideetan asko erakutsi, baina aitzindaria izan zara. Xumetasunak are miresgarriago egin zaitu. 60-70eko […]
