Duela gutxi, klasean munduko erlijioez ari nintzela, esan nuen: “Erlijio guztien egiazko muina espiritualtasuna da”. Ikasle batek eskua altxa eta galdetu zidan: “Eta zer da zuretzat espiritualtasuna?”. “Espiritualtasuna arnasa da”, erantzun nion.Zertxobait harriturik begiratu zidan, eta berak bezala 60 ikasleetako beste hainbatek. “Nola? Arnasa?” Ba bai, arnasa. Espiritu hitzak horixe esan nahi du. Biziaren arnasa […]
1. Paradigma-aldaketa(k) Askotan esaten nien gurasoei: “Aldaketa handiagoak izan dira 50 urte hauetan aurreko 10 mila urtetan baino”. “Tira, tira…”, esaten zidan aitak. Eta konparazioak jartzen hasten nintzaion. Ni jaio nintzenean (1952), idiekin goldatzen genuen lurra, segaz ebakitzen genuen belarra eta garia, laiak ezagutu nituen eta igitaia erabili. Eguneroko janaria etxean ekoizten zen. Ura iturrian […]
Asisko Frantziskoren Ereserkia 1 Goi-goiko, ahalguztidun Jaun ona, zureak gorespenak, aintza, ohorea eta bedeinkapen dena. 2 Zuri, Goi-goiko horri, dagozkizu bakarrik, eta ez da gizakirik zu aipatzeko duin denik. 3 Goretsia zu, ene Jauna, zeure sorkari guztiekin, batez ere anaia eguzki jaunarekin: bera da egun-argia eta berarekin diguzu egiten argi. 4 Eder eta distiratsu da […]
1. Sarrera gisa: Entziklika mugarria Frantzisko aita santuaren Laudato si Entziklikari mugarri gogoangarria deritzot Eliz irakaskuntza katolikoaren historia osoan, lehen aldia baita ikuspegi ekologikoa bere osoan eta modu sistematikoan irakasgai eta ardatz hartzen duela. Ongi etorri! Ongi etorri haren izenburua ere, Laudato si¸ Asisko Frantzisko bihotzetik eta lumatik zuzen-zuzenean hartua. Anaia Poverelloarekiko sinpatiazko keinu hutsa […]
Behin batean, Eisik Hekel, Krakoviako Errabinoak, ametsetan agindua jaso zuen: joateko Pragara, eta errege-jauregira daraman zubiaren azpian altxor handia aurkituko zuela. Ametsa hiru bider errepikatu zelarik, Eisikek bideari ekin zion oinez. Iritsi zen Pragara eta jo zuen Karlos zubira. Baina zubia soldaduek zaindua zegoen gau eta egun, eta ez zen ausartzen esandako lekuan zulatzera. Eta […]
Duela gutxi, Espainiar estatuko lesbiana, gai, transexual eta bisexualen urteroko batzarrean Chipionan (Cadiz) hitzalditxo bat ematera gonbidatu ninduten. Han esana esan nahi nizueke azpeitiar gai, lesbiana, transexual eta bisexual guztioi, banaka. Asko edo gutxi edo zenbat, ez dio batere axola, baina fidagarrienak iruditzen zaizkidan estatistika orokorren arabera, 800en bat izango zinatekete Azpeitian. Eta bakoitzak historia […]
“Jainkoa” diogu, zertaz ari garen bageneki bezala. “Jainkoa” diote aitortzen dutenek nahiz ukatzen dutenek, baita aitortu ala ukatu zer egin ez dakitenek ere. Gaizkiulertu larriak uxatu nahi nituzke ahal bezainbatean hasieratik bertatik, eta diodan hasteko: “Jainkoa” diodanean esan nahi dudana dakigun eta diogun guztiaz haratago dago. Dioguna adierazteko, “Jainkoa” idatziko dut, kakotx artean. Diogun guztiaz […]
‘Naximentu’ berezia oparitu digute aurten, eta horixe jarri dugu etxean. Jesus haurtxoa ez dago askan, lastotan etzana, naximentuetan ohi denez, ezta ama Mariaren besoetan ere, Joserenetan baizik, haurraren musua aitaren musuan dela, samurki; Mariak, berriz, Joseren lepoan pausatuak ditu besoak eta burua, abaro eztian. Haurra besoetan: giza biziaren irudia da, bere txikitasun hauskorrean eta bere […]
Familiari buruz Erroman izan den Sinodoaz ari naiz. Dakizunez, 400 lagun bildu dira Erroman hiru astez mundu-bazter guztietatik, familiari buruzko hainbat gai aztertzera: 270 bozdun (kardinal, gotzain eta erlijioso), eta gainerakoak bozik gabeak. Eta duela urtebete beste hainbeste. Bi gai nabarmendu dira hitza hartu dutenen artean eta gure hedabideetan: bikote homosexualei zer balio aitortu eta […]
1. Euskal kulturaren eta erlijioaren sustraietara Aurreko hitzaldian esan denez, kulturaren osagai nagusi dira erlijio-adierazpenak: ipuinak eta mitoak, sineskizunak eta ospakizunak, errituak eta jaiak, aginduak eta debekuak, egutegiak eta tenpluak, dantzak eta kantak, jainkoak eta heroiak… Eta, aldi berean, erlijio-adierazpen guztiak kulturalki baldintzatuak dira goitik behera, kulturari lotuak daude ezinbestean. Hala gertatu da, ezin izan […]